سقوط پلنگ سرخ؛ بررسی شکست کودتای نوژه در برابر اراده مردم ایران
تاریخ انتشار: ۲۱ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۰۸۴۰۵
سال ۵۹، سالی پر از بحرانهای بزرگ بود. این بحرانها تنها چند ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی رخ داد که شامل کودتای نوژه، جنگ تحمیلی، اغتشاشات قومی و شورشهای مسلحانه بود. مدیریت مقابله با این بحرانها به عهده امام خمینی (ره) بود که با صدور فرمانهای قاطع و به کار گیری رحمت و عطوفت اسلامی، تلاش کرد تا این بحرانها را برطرف کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در این میان کودتای نوژه نیز یکی از مهمترین بحرانهایی بود که در سال ۱۳۵۹ به وقوع پیوست. در این کودتا، یکی از افسران خلبان که در این عملیات مأمور بمبباران بیت حضرت امام (ره) بود، خود را تسلیم کرد و ماجرای کودتا را تشریح کرد. بر اساس این ماجرا، فرماندهی کل کودتا بهدست ژنرال سعید مهدیون (فرمانده اسبق نیروی هوایی) و رهبری قسمت نیروی هوایی این کودتا بر عهده ژنرال احمد محققی فرمانده اسبق ژاندارمری بود.
مهمترین عامل شروع کودتا، حمله هوایی عراق به ایران در سال ۱۳۵۹ بود که توسط سران کودتا به عنوان فرصتی برای برگزاری کودتا در نظر گرفته شد. با این حمله هوایی، سران کودتا فرض کردند که احتمال واکنش ایران به حمله عراق، موجب شلیک به مواضع ایران در عراق و در نتیجه تشدید جنگ بین دو کشور شود. این شرایط موجب شد تا سران کودتا فکر کنند که با برگزاری کودتا و سرنگون کردن دولت ایران، میتوانند به راحتی با عراق مذاکره کنند و جنگ را به سرعت به پایان برسانند.
هدف اولیه این کودتا حمله هوایی به بیت امام خمینی (ره) در تهران و به شهادت رساندن ایشان بود. همچنین، حمله به برج مراقبت فرودگاه مهرآباد، دفتر نخست وزیری، ستاد مرکزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ستاد مرکزی کمیتههای انقلاب و بمباران چند نقطه دیگر از اهداف بعدی کودتاچیان بود. برای این منظور، پس از بمباران هوایی، هواپیماها با شکستن دیوار صوتی به نیروی زمینی علامت میدهند تا مرحله دوم کودتا آغاز شود.
در این مرحله، نیروهای کودتا به سطح شهر تهران حمله کردند و با تسخیر صدا و سیما، فرودگاه مهرآباد، ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران، پادگان حر، پادگان قصر و پادگان جمشیدیه، با اعمال خشونت و ارعاب، حالت نظامی ایجاد کردند. اما، بازگشت بختیار، آخرین حلقه از اهداف این کودتای شکست خورده بود.
نحوه افشای کودتا
سه روز مانده به موعد کودتا یکی از خلبانان که برای همکاری انتخاب شده بود، در تهران با سروان حمید نعمتی ملاقات میکند، حمید نعمتی به او میگوید مأموریت تو بمباران بیت امام (ره) است و ما میتوانیم تا پنج میلیون نفر را بکشیم. گویا شگرد حمید نعمتی این بود که در نخستین دیدار توجیهی کودتا به خلبانان عضوگیری شده چنین جملهای را میگفت تا از میزان آمادگی آنها برای شرکت در کودتا و کشتار میلیونی مردم اطلاع یابد.
خلبان یاد شده در مقابل نوع مأموریت و وسعت کشتار مردم غافلگیر و مردد شد، اما به دلیل ترس از سران کودتا نمیدانست چه باید کند. وی پس از خروج از خانه حمید نعمتی میخواست موضوع را با کسی در میان بگذارد. آن شب در خانه موضوع کودتا را به برادر و مادرش در میان میگذارد و مادرش به وی میگوید که «تو نه تنها نباید این کار را بکنی، بلکه باید به انقلابیون خبر دهی و جلوی این کار را بگیری که اگر غیر از این باشد شیرم حلالت نیست.»
این سخن مادر وی موجب شد در نخستین دقایق بامداد چهارشنبه خلبان یاد شده تصمیم خود را بگیرد و با پذیرش احتمال کشته شدن توسط سران کودتا، ماجرای کودتا را افشا کند. وی از خانه خارج میشود و پس از پرس و جوها و دوندگیهای مختلف، حدود اذان صبح منزل حضرت آیتالله خامنهای را پیدا کرده و خود را به آنجا میرساند.
در پی این کودتا، حدود ۶۰۰ نفر در سراسر ایران دستگیر شدند، که ۵۰۰ نفر از آنها نیروهای نظامی بودند. پنج نفر از سران کودتا که در دادگاه انقلاب اسلامی محاکمه و به مرگ محکوم شدند، عبارت بودند از آیت محققی (ژنرال و یکی از طراحان اصلی کودتا)، بیژن ایراننژاد، فرخزاد جهانگیری، محمد مالک و یوسف پوررضایی.
مقام معظم رهبری در مورد این واقعه میفرمایند: «شبی حدود اذان صبح دیدم که در منزل ما را به شدت میزنند، من رفتم دیدم میگویند یک ارتشی آمده و با شما کار واجب دارد، دیدم یک نفر تکیه داده به دیوار، با حال کسل و آشفته و خسته سرش را فرو برده، گفتم شما با من کار دارید، بلند شد و گفت: بله گفتم: چه کار دارید؟ گفت که کار واجبی دارم و فقط به خودتان میگویم. من به حرفش حساس شدم. احتمال این بود که سوءنیتی داشته باشد، اما دیدم نمیشود به حرفش گوش نداد.
یک جایی گوشه حیاط نشستیم. آثار بیخوابی و خیابان گردی و خستگی و هیجان در وی پیدا بود. خلاصه آنچه گفت این بود که در پایگاه همدان اجتماعی تشکیل شده و تصمیمی بر کودتایی گرفته و پولهایی به افراد زیادی دادهاند، به خود من هم پول دادهاند و قرار است جماران و چند جای دیگر را بمباران کنیم. پرسیدم که کی قرار است این کودتا انجام شود؟ گفت امشب. من دیدم مسئله خیلی جدی است و باید آن را پیگیری کنم. در این بین این احتمال را میدادم که یک سیاست باشد و بخواهند ما را سرگرم کنند، اما در عین حال اصل قضیه آنقدر مهم بود که با وجود این احتمالات لازم بود آن را پیگیری کنیم.»
سه روز پس از این اتفاق یعنی ۲۱ تیر ماه سال ۵۹ نیز حضرت امام (ره) در سخنرانی خود به این اتفاق اشارهای داشته و میفرمایند: این اشخاصی که خیال کردند که یک کودتایی بکنیم و یک چند نفر را بکشیم و یک مثلًا جاهایی را بکوبیم اینها خیال میکنند که یک جاست مرکز، یک محله است مرکز یا چند محله است مرکز. اگر فرض کنیم آن محل، آن محل کوبیده بشود همان طور که در کودتاهای دیگر وقتی آن رأس را میکوبیدند دیگر، دیگران کم کار داشتند یا کار نداشتند حالا هم این طوری است. حالا همه خانهها مرکز است، همه افراد ملت ما سپاه اسلام هستند. مسأله، مسأله عقیدتی است نه مسأله مادی.»
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، برخی از گروهها و نیروها که با ایدئولوژی جمهوری اسلامی مخالف بودند، تلاش کردند تا با انجام اقدامات توطئهآمیز، نظام جمهوری اسلامی را به زانو درآورند. کودتای نوژه نیز یکی از این تلاشها بود که بهطور ناکام در پیشگاه انقلاب مردمی ایران شکست خورد. در واقع، سران کودتا به دنبال برگزاری کودتا بودند تا از دست انقلاب جلوگیری کنند و یک نظام پیشین و دیکتاتوری را بازگردانند. اما با تلاش و ایستادگی مردم و نیروهای انقلابی، این توطئه ناکام ماند و جمهوری اسلامی بر پایه اراده مردمی تشکیل شد.
بنابراین، کودتای نوژه یکی از تلاشهای توطئه آمیز برای ضربه زدن به نظام جمهوری اسلامی ایران بود که با شکست مواجه شد.
منبع: راه دانا
باشگاه خبرنگاران جوان وبگردی وبگردیمنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: پیروزی انقلاب اسلامی کودتای نوژه جمهوری اسلامی انقلاب اسلامی کودتای نوژه سران کودتا حمید نعمتی بحران ها نیرو ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۰۸۴۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سفر رییس جمهور به پاکستان و سریلانکا با برکت بود
حجت الاسلام و المسلمین عبدالکریم عابدینی نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه قزوین در خطبههای نماز جمعه این هفته گفت: سفر رییس جمهور به کشور پاکستان موجب امنیت بیشتر جمهوری اسلامی در سرتاسر مرزهای ایران شد.
وی اضافه کرد: در سفر رییس جمهور به سریلانکا به غیر از مبادلات تجاری و مالی بین ۲ کشور، تولید فناوری با کمک متخصصان زبردست جمهوری اسلامی در ساخت سد آبی موجب حفظ آبروی علمی و مهندسی ایران شد.
حجت الاسلام و المسلمین عابدینی با بیان اینکه آمریکا با شکستهای پشت سرهم مواجه شده است، ادامه داد: آمریکا دشمنان قسم خورده خدا و مردم سالها پیش در همین روزها در جنگ ویتنام شکست خورد، درحالی که در جاهای دیگر جهان جولان میداد.
امام جمعه قزوین بیان کرد: آمریکا به عنوان کشوری تا دندان مسلح در ایران اسلامی طعم واقعی شکست را چشید، آنها در مقابل حرکت و حضور مردم ایران و تظاهرات و راهپیمایی که با دستان خالی انجام میشد، شکست خوردند و انقلاب اسلامی به پیروزی رسید.
حجت الاسلام و المسلمین عابدینی ادامه داد: آمریکا تصور میکرد که عراق را تسخیر کرده و آن را به یکی از ایالتهای خود تبدیل کرده است، اما به لطف بسیج مردمی و حرکت مردم عراق، این کشور استکباری به طرز مفتضحانهای شکست خورد، البته در افغانستان نیز شاهد شکست حقیقی آمریکا بودیم، حتی در یمن که مردم چیزی نداشتند مجددا آمریکاییها شکست خوردند، این روند شکست در لبنان، غزه و سوریه ادامه داشت و ایادی تحت اوامر اینها مثل داعش نیز به برکت جنبش مقاومت از بین رفت.
امام جمعه قزوین در ادامه به هفته معلم و سالروز شهادت استاد مطهری اشاره کرد و گفت: وقتی کتابهای این شهید بزرگوار را بخوانیم، نمک گیر شده و علاقهمند مطالب او میشویم، هنگامی که کتابهای شهید مطهری را میخوانید، دیگر توان کنار گذاشتن آن را ندارید، چون قلب و منطق ما را راضی میکند، حضرت امام صادق (ع) نیز بارها تاکید داشتند که اگر خداوند بندهای را دوست داشته باشد نور ایمان را درون او روشن میکند که شهید مطهری یکی از همین بندگان خداوند بود.
نماینده ولی فقیه در استان قزوین به فرمان هشت مادهای رهبری اشاره کرد و گفت: اگر حرام خوری و ربا رواج پیدا کند، آن جامعه نمیتواند قرآنی باشد، چراکه این جامعه آلوده است، قرآن نیز بارها بیان کرده که فهم این کتاب بر روی افراد پاک و طاهر اثر میگذارد، بنابراین باید فساد نباشد و حلال خوری در جامعه رواج یابد تا معارف دین را دریافت کنیم، رهبر معظم انقلاب از آن جهت مبارزه با فساد را جدی گرفتند که ما پذیرش بیشتری نسبت به دین داشته باشیم.
حجت الاسلام و المسلمین عابدینی به روز کار و کارگر اشاره کرد و یادآور شد: استان قزوین مانند استانهای دیگر کشور از نعمت با برکت کارگر برخوردار است، به تاسی از رسول خدا (ص) دست کارگران را میبوسیم و باید مشکلات و خانواده آنها که نیمی از جامعه را تشکیل میدهند، برطرف شده و همواره شاد و سلامت باشند، کارگران همان افتخار جامعه ایران هستند، رسول اکرم (ص) تلاش و کسب روزی حلال یک کارگر را همانند مجاهدت در راه خدا تشبیه کرده و رهبر معظم انقلاب نیز رکن اصلی اقتصاد و اقتدار کشور را کارگران میداند.
امام جمعه قزوین در ادامه به سالروز فتح اندلس اشاره کرد و گفت: مسلمانان اندلس در اوج شکوه بودند و آثار این مسلمانان هنوز مایه افتخار آن جغرافیا قرار دارد، اما دشمن نقشه کشید و بی حیایی و بی حجابی را همراه مشروبات الکلی و بی بندوباری بین جوانان اندلس ترویج کرد و بلای خانمان سوز را همانند ویروس بین مردم گسترش داد که یک مرتبه تمام عزت و اقتدار آنها فروریخت و دشمن بر آنها سیطره یافت.
و ی اضافه کرد: از مدیران دستگاه قضایی قزوین، نیروهای انتظامی، بسیج مردمی و بانوان امر به معروف و نهی از منکر که وارد میدان شدند و با بدحجابان مثل خواهر و فرزند خودشان رفتار و مدارا کردند، تقدیر و تشکر داریم، از همان بانوانی که به تذکرات دلسوزان توجه کردند و رفتار خودشان را تغییر دادند نیز تقدیر و تشکر میکنیم، چراکه اعتقاد داریم عفاف و حجاب نشانه استقلال، فرهنگ متعالی، پاکدامنی بانوان، سربلندی ایران و پایگاه معنوی برای پرورش نسلهای پر افتخار جمهوری اسلامی است.
امام جمعه قزوین در پایان روز جهانی مطبوعات، ورزش پهلوانی، ایمنی حمل و نقل و شوراها را گرامی داشت و برای مجموعه دست اندرکاران آن آرزوی سربلندی و موفقیت کرد.
باشگاه خبرنگاران جوان قزوین قزوین